: (१) पब्लिक कम्पनीको
सञ्चालक समितिले प्रत्येक वर्ष वार्षिक साधारण सभा हुनुभन्दा कम्तीमा तीस दिन अगावै र
प्राइभेट कम्पनीको हकमा आर्थिक वर्ष समाप्त भएको छ महिनाभित्र तोकिएको ढाँचामा देहाय
बमोजिमको वार्षिक आर्थिक विवरण तयार गर्नु पर्नेछ ः-
(क) आर्थिक वर्षको अन्तिम मितिको वासलात,
(ख) आर्थिक वर्षको नाफा नोक्सानीको हिसाब,
(ग) आर्थिक वर्षको नगद प्रवाहको विवरण ।
(२) उपदफा (१) बमोजिम तयार गर्ने वार्षिक आर्थिक विवरणमा सम्बन्धित आर्थिक
वर्षको अन्त्यसम्म कम्पनीको कारोबारको यथार्थ र वास्तविक स्थिति देखाई सो आर्थिक वर्षमा
भएको नाफा नोक्सानीको हिसाब तथा नगद प्रवाहको विवरण समेत दर्शाइएको हुनु पर्नेछ ।
त्यस्तो आर्थिक विवरण प्रचलित कानून बमोजिम तोकिएको ढाँचामा तयार गर्नु पर्नेछ ।
(३) उपदफा (१) बमोजिमको वार्षिक आर्थिक विवरण सञ्चालक समितिबाट स्वीकृत
भएको र लेखापरीक्षण भएको हुनु पर्नेछ ।
(४) प्रत्येक पब्लिक कम्पनी वा एक करोड रुपैयाँ वा सोभन्दा बढी चुक्ता पुँजी भएको वा
वार्षिक दश करोड वा सोभन्दा बढीको कारोबार भएको प्रत्येक प्राइभेट कम्पनीको सञ्चालक
समितिले उपदफा (१) बमोजिम तयार गरिने वार्षिक आर्थिक विवरणको अतिरिक्त देहायको विवरण
उल्लेख गरी सञ्चालक समितिको छुट्टै प्रतिवेदन समेत सोही अवधिमा तयार गर्नु पर्नेछ ः-
(क) विगत वर्षको कारोबारको सिंहावलोकन,
(ख) राष्ट्रिय तथा अन्तर्राष्ट्रिय परिस्थितिबाट कम्पनीको कारोबारलाई कुनै असर परेको
भए सो असर,
(ग) प्रतिवेदन तयार भएको मितिसम्म चालू वर्षको उपलब्धि र भविष्यमा गर्नु पर्ने
कुराको सम्बन्धमा सञ्चालक समितिको धारणा,
(घ) कम्पनीको औद्योगिक वा व्यावसायिक सम्बन्ध,
(ङ) सञ्चालक समितिमा भएको हेरफेर र सोको कारण,
(च) कारोबारलाई असर पार्ने मुख्य कुराहरु,
(छ) लेखापरीक्षण प्रतिवेदनमा कुनै कैफियत उल्लेख भएको भए सो उपर सञ्चालक
समितिको प्रतिकृया,
(ज) लाभांश बाँडफाँड गर्न सिफारिस गरिएको रकम,
(झ) शेयर जफत भएको भए जफत भएको शेयर सङ्ख्या, त्यस्तो शेयरको अड्ढित
मूल्य, त्यस्तो शेयर जफत हुनुभन्दा अगावै सो बापत कम्पनीले प्राप्त गरेको
जम्मा रकम र त्यस्तो शेयर जफत भएपछि सो शेयर बिक्री गरी कम्पनीले प्राप्त
गरेको रकम तथा जफत भएको शेयर बापत रकम फिर्ता गरेको भए सोको
विवरण,
(ञ) विगत आर्थिक वर्षमा कम्पनी र यसको सहायक कम्पनीको कारोबारको प्रगति र
सो आर्थिक वर्षको अन्तमा रहेको स्थितिको पुनरावलोकन,
(ट) कम्पनी तथा त्यसको सहायक कम्पनीले आर्थिक वर्षमा सम्पन्न गरेको प्रमुख
कारोबारहरु र सो अवधिमा कम्पनीको कारोबारमा आएको कुनै महत्वपूर्ण
परिवर्तन,
(ठ) विगत आर्थिक वर्षमा कम्पनीको आधारभूत शेयरधनीहरुले कम्पनीलाई उपलब्ध
गराएको जानकारी,
(ड) विगत आर्थिक वर्षमा कम्पनीका सञ्चालक तथा पदाधिकारीहरुले लिएको
शेयरको स्वामित्वको विवरण र कम्पनीको शेयर कारोबारमा निजहरु संलग्न
रहेको भए सो सम्बन्धमा निजहरुबाट कम्पनीले प्राप्त गरेको जानकारी,
(ढ) विगत आर्थिक वर्षमा कम्पनीसँग सम्बन्धित सम्झौताहरुमा कुनै सञ्चालक तथा
निजको नजिकको नातेदारको व्यक्तिगत स्वार्थको बारेमा उपलब्ध गराइएको
जानकारीको व्यहोरा,
(ण) कम्पनीले आफ्नो शेयर आफैले खरिद गरेको भए त्यसरी आफ्नो शेयर खरिद
गर्नुको कारण, त्यस्तो शेयरको सङ्ख्या र अड्ढित मूल्य तथा त्यसरी शेयर खरिद
गरे बापत कम्पनीले भुक्तानी गरेको रकम,
(त) आन्तरिक नियन्त्रण प्रणाली भए वा नभएको र भएको भए सोको विस्तृत विवरण,
(थ) विगत आर्थिक वर्षको कुल व्यवस्थापन खर्चको विवरण,
(द) लेखापरीक्षण समितिका सदस्यहरुको नामावली, निजहरुले प्राप्त गरेको
पारिश्रमिक, भत्ता तथा सुविधा, सो समितिले गरेको काम कारबाहीको विवरण र
सोसमितिले कुनै सुझाव दिएको भए सोको विवरण,
(ध) सञ्चालक, प्रबन्ध सञ्चालक, कार्यकारी प्रमुख, कम्पनीका आधारभूत शेयरधनी
वा निजको नजिकका नातेदार वा निज संलग्न रहेको फर्म, कम्पनी वा संगठित
संस्थाले कम्पनीलाई कुनै रकम बुझाउन बाँकी भए सो कुरा,
(न) सञ्चालक, प्रबन्ध सञ्चालक, कार्यकारी प्रमुख तथा पदाधिकारीहरुलाई भुक्तानी
गरिएको पारिश्रमिक, भत्ता तथा सुविधाको रकम,
(प) शेयरधनीहरुले बुझिलिन बाँकी रहेको लाभांशको रकम,
(फ) दफा १४१ बमोजिम सम्पत्ति खरिद वा बिक्री गरेको कुराको विवरण,
(ब) दफा १७५ बमोजिम सम्बद्ध कम्पनीबीच भएको कारोबारको विवरण,
(भ) यस ऐन तथा प्रचलित कानून बमोजिम सञ्चालक समितिको प्रतिवेदनमा
खुलाउनु पर्ने अन्य कुनै कुरा,
(म) अन्य आवश्यक कुराहरु ।
(५) उपदफा (१) बमोजिम वार्षिक आर्थिक विवरण तयार गर्दा कम्पनी संस्थापना भएको
वर्षको हकमा संस्थापना भएको मितिदेखि सोही आर्थिक वर्षको अन्तसम्मको र त्यसपछिका
वर्षहरुमा अघिल्लो आर्थिक वर्षको हिसाब समेत समावेश गरिएको हुनु पर्नेछ ।
(६) यस दफा बमोजिम तयार गरिएको वार्षिक आर्थिक विवरण कुनै शेयरधनीले निरीक्षण
गर्न चाहेमा निरीक्षण गर्न पाउने गरी खुला राख्नु पर्नेछ ।
(७) यस दफा अनुसार तयार पारिएको वार्षिक आर्थिक बिवरण तथा सञ्चालकको
प्रतिवेदन सञ्चालक समितिबाट स्वीकृत भई सोमा सञ्चालक समितिको अध्यक्ष र कम्तीमा
एकजना सञ्चालकले हस्ताक्षर गर्नु पर्नेछ ।
(८) कम्पनीले यस परिच्छेद बमोजिम तयार पारेको लेखा तथा वार्षिक आर्थिक बिवरण
सम्बन्धित आर्थिक वर्ष समाप्त भएको मितिले कम्तीमा पाँच वर्षसम्म सुरक्षित राख्नु पर्नेछ ।
(९) झुट्टा व्यहोराको वार्षिक आर्थिक विवरण, सञ्चालक समितिको प्रतिवेदन तथा यस
ऐन अनुसार तयार गर्नु पर्ने अन्य विवरण तथा प्रतिवेदनहरु तयार पार्ने पदाधिकारी तथा स्वीकृत
गर्ने सञ्चालकहरुलाई यो ऐन अनुसार सजाय हुनेछ ।